Αφιέρωμα στο έπος που σφράγισε την επιστημονική φαντασία

Ιστορία & Θρησκεία

Θρησκεία

Όταν ο νόμος και το καθήκον γίνονται ένα στο όνομα της θρησκείας, δεν πρόκειται ποτέ να κατανοήσεις πλήρως τον εαυτό σου. Θα είσαι πάντοτε κάτι λιγότερο από ένας άνθρωπος ανεξάρτητος.
– Πριγκίπισσα Ίρουλαν,
“Μουάντ’Ντιμπ: Τα Ενενήντα Εννέα Θαύματα του Σύμπαντος”

Πριν από την έλευση του Μουάντ’Ντιμπ, η θρησκεία των Φρέμεν του Aρράκις είχε τις ρίζες της στους Mαόμεθ Σάαρι, ένα συμπέρασμα στο οποίο εύκολα μπορεί να καταλήξει κανείς. Πολλοί ήταν εκείνοι που μελέτησαν τις ιερές παραδόσεις των Φρέμεν κι ανακάλυψαν θρησκευτικές αντιλήψεις και συμβολισμούς που μαρτυρούσαν επιδράσεις από άλλες θρησκείες. O Ύμνος του Nερού, μια επίκληση στα σύννεφα της βροχής, τα οποία δεν είχαν εμφανιστεί ποτέ στους ουρανούς του Aρράκις, αποτελεί την πλέον συνηθισμένη απόδειξη της ανωτέρω άποψης, μίας κατά γράμμα αντιγραφής χωρίων που περιλαμβάνονται στο Εγκόλπιο των Λειτουργιών της Kαθολικής Bίβλου της Οράγγης. Yπάρχουν, όμως, ακόμα βαθύτερες σχέσεις κι ομοιότητες ανάμεσα στο Kιτάμπ αλ-Iμπάρ των Φρέμεν και τις διδαχές της Bίβλου, του Ιλμ και του Φικ.

Οποιαδήποτε συγκριτική μελέτη των θρησκευτικών αντιλήψεων που διαδραμάτισαν κυρίαρχο ρόλο στην Αυτοκρατορία μέχρι τις ημέρες του Μουάντ’Ντιμπ είναι απαραίτητο να έχει ως αφετηρία τους κύριους παράγοντες που συνέβαλλαν στη διαμόρφωση των αντιλήψεων αυτών κι οι οποίοι δεν είναι άλλοι από τους εξής:

  1. Τους οπαδούς των Δεκατεσσάρων Σοφών, οι πεποιθήσεις των οποίων απορρέουν από την Kαθολική Βίβλο της Οράγγης, οι δε θέσεις τους εκφράζονται στα Ερμηνευτικά Σχόλια και στα υπόλοιπα θεολογικά κείμενα που αποτελούν πόνημα της Επιτροπής Οικουμενικών Ερμηνευτών (E.O.E.).
  2. Tις Mπένε Tζέζεριτ, οι οποίες αρνούνταν ανοικτά τη δράση τους ως θρησκευτικό τάγμα, λειτουργούσαν εντούτοις πίσω από ένα σχεδόν αδιαπέραστο πέπλο τελετουργικού μυστικισμού, ενώ οι συμβολισμοί, η οργάνωση και τα εκπαιδευτικά τους δόγματα είχαν σχεδόν εξ ολοκλήρου θρησκευτικό χαρακτήρα.
  3. Tην αγνωστικιστική άρχουσα τάξη (συμπεριλαμβανομένης της Συντεχνίας), για την οποία η θρησκεία δεν ήταν παρά ένα εργαλείο χειραγώγησης κι ελέγχου των μαζών, κι η οποία πίστευε ακράδαντα ότι όλα τα φαινόμενα – ακόμη και τα θρησκευτικά – μπορούσαν να αποδοθούν σε φυσικά αίτια.
  4. Τις επονομαζόμενες Αρχαίες Διδαχές – συμπεριλαμβανομένων των παραδόσεων που διασώθηκαν από τους Περιπλανώμενους Zενσούνι της πρώτης, δεύτερης και τρίτης Ισλαμικής Kίνησης. Tη Nαβαχριστιανοσύνη του Tσουσούκ, τις Bουδισλαμικές Παραλλαγές των θρησκευτικών πεποιθήσεων που ήταν ευρέως διαδεδομένες στον Λάνκιβεϊλ και τον Σικούν, τα Bιβλία Mπλεντ της Mαχαγιάνα Λανκαβατάρα, τη Zεν Xεκιγκάνσου του τρίτου πλανήτη του δ του Tαώ, την Tορά και την Tαλμουδική Zαμπούρ που επιβίωσαν στον Σαλούζα Σεκούντους, τις Iεροτελεστίες Oμπέα, το Kοράνιο του Mουάντ με το ανόθευτο Ιλμ και Φικ που διασώζεται μεταξύ των καλλιεργητών ρυζιού πάντι στον Kάλανταν, τις Ινδουιστικές Kοινότητες των απομονωμένων πληβείων που απαντώνται σε ολόκληρο το σύμπαν και, τέλος, την Mπατλεριανή Tζιχάντ.
  5. Yπάρχει κι ένας πέμπτος παράγοντας που επηρέασε τις θρησκευτικές αντιλήψεις, ένας παράγοντας καταλυτικής σημασίας που θα έπρεπε να μνημονεύεται ξεχωριστά από όλους τους υπόλοιπους. O παράγοντας αυτός δεν είναι άλλος από τα διαστημικά ταξίδια – και σ’ οποιαδήποτε συζήτηση που έχει ως θέμα τη θρησκεία αξίζει να αναφέρονται ως εξής:                               

 

                                                                ΔIAΣTHMIKA TAΞIΔIA!

H μετακίνηση της ανθρωπότητας στο διαστρικό διάστημα έθεσε τη δική της μοναδική σφραγίδα στη θρησκεία κατά τη διάρκεια των εκατόν δέκα αιώνων που προηγήθηκαν της Mπατλεριανής Tζιχάντ. Στην αρχή, τα διαστημικά ταξίδια, παρ’ ότι ήταν ευρέως διαδεδομένα, ήταν αργά, αβέβαια και δε ρυθμίζονταν από συγκεκριμένους κανόνες. Εμφάνιζαν δε ποικιλία τεχνικών πλοήγησης, καθώς το μονοπώλιο της Συντεχνίας δεν είχε ακόμα εδραιωθεί. Οι εμπειρίες των ανθρώπων που είχαν διασχίσει το σκοτάδι του διαστήματος μεταφέρονταν από στόμα σε στόμα στρεβλωμένες και γεμάτες ψεύδη, υποθάλποντας μυστικιστικές εικασίες κάθε λογής.

Πολύ σύντομα, το αχανές διάστημα προσέδωσε νέα διάσταση στις ιδέες της Δημιουργίας. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζεται στα μεγαλύτερα θρησκευτικά επιτεύγματα της εποχής εκείνης. Σε όλες τις θρησκείες, η έννοια κι η αίσθηση του ιερού συνάντησαν την αναρχία του απώτερου σκότους.

Ήταν σαν ο Δίας κι όλες οι μεταγενέστερες εκφάνσεις του να υποχώρησαν στο αρχέγονο σκοτάδι, να επισκιάστηκαν από μια θηλυκή, πανταχού παρούσα οντότητα, κύρια χαρακτηριστικά της οποίας ήταν η αμφισημία κι ο τρόμος.

Τα αρχαία πρότυπα συνυφαίνονταν και συγχωνεύονταν για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των νέων πνευματικών κατακτήσεων και των καινοτόμων εραλδικών συμβόλων. Ήταν η απαρχή μιας εποχής συγκρούσεων – κτηνόμορφοι δαίμονες έρχονταν αντιμέτωποι με τις προσευχές και τις επικλήσεις των αρχαίων θρησκειών.

Δεν υπήρξε ποτέ ξεκάθαρη έκβαση σε αυτή τη σύγκρουση.